Deze column van Jan Fokkema (directeur NEPROM) verscheen op 6 september in Cobouw.
Als u - net als ik - rond 16 augustus op vakantie was, dan heeft u een reuzenkomkommer gemist. Je kunt het je haast niet voorstellen, maar het saaie onderwerp kwaliteitsborging bouw heeft het acht uur-Journaal van de NOS en diverse andere media gehaald.
Een Haagse ambtenaar had na lang leuren dan toch eindelijk succes. Volgens hem waren nieuwbouwhuizen die mee hadden gedaan aan een van de pilots met een nieuw kwaliteitsstelsel bijna ingestort, als hij niet had ingegrepen. De controleurs van de bouwers hadden het niet gezien en pas nadat hij de bouw had stilgelegd was het goed gekomen. De thuisblijvende politici van de Haagse gemeenteraad reageerden geheel in komkommerstijl. “Gelijk stoppen met die pilots”. En uiteraard werd ook de slager die zijn eigen vlees keurt weer van stal gehaald.
De wethouder van dienst reageerde gelukkig onderkoeld en gaf aan dat er geen enkel gevaar was. Bewoners van de nieuwe huizen konden gerust gaan slapen, wat zij – nuchter als ze waren – toch al deden. Uiteraard werden er meteen Kamervragen gesteld, waar de minister – vanaf zijn vakantieadres? - op reageerde. Helaas schoot die brief de vereniging bouw- en woningtoezicht weer in het verkeerde keelgat. Zij las daarin dat de oorzaak van de tekortschietende bouwkwaliteit in Nederland ligt aan het gebrekkig toezicht van gemeenten, en stapte vervolgens uit het overleg met het Rijk.
Gelukkig is de zomer voorbij en daalt de buitentemperatuur al weer een beetje. Misschien helpt dat om het hoofd koel te houden. De bouwkwaliteit in Nederland is over het algemeen uitstekend. En dat geldt zeker voor de projectmatige woningbouw, die onder verzekerde garantie wordt geleverd.
Maar dat wil niet zeggen dat die kwaliteit niet beter kan. Dat die opgave primair bij de opdrachtgever en de bouwer ligt zal niemand ontkennen. En dat daar, in situaties waar calamiteiten grote gevolgen kunnen hebben, onafhankelijk toezicht op nodig is, ook niet. Aanpassing van het stelsel zou daarbij kunnen helpen en juist dat zijn we met elkaar aan het onderzoeken.
Het kleiner maken van de overheid is daarbij wat mij betreft géén doelstelling. Wel het terugdringen van de kosten, want gemeenten gebruiken het toezicht op de nieuwbouw als melkkoe. Daar moet een einde aan komen.
