Voor het Autumn event van de NEPROM New Generation op donderdag 29 september 2022 strijken we neer bij SOiA, het stadsstrand van Utrecht aan het Amsterdam Rijnkanaal. SOiA ligt tussen de stad en de grootschalige staduitbreiding Leidsche Rijn vlakbij de Douwe Egberts fabriek. Een uitgelezen locatie om te discussiëren over de woningbouwopgave van Nederland en hoe deze vormgegeven kan worden. Moeten we de 1 miljoen benodigde woningen bouwen in de stad of juist erbuiten?
Maarten van Duijn (directievoorzitter Heijmans Vastgoed en bestuurslid NEPROM) trapt de middag af met een toelichting van het door de NEPROM gepubliceerde 'Aanbod versnellen buiten stedelijk bouwen'. Afgelopen jaren heeft primair de focus gelegen op herontwikkeling en transformatie van bestaande bebouwde gebieden. Maarten ligt toe dat binnenstedelijk ontwikkelen een langdurig en duur traject is en dat op deze wijze niet op tijd het aantal woningen gebouwd kan worden. Volgens de NEPROM is het noodzakelijk om binnenstedelijk (her)ontwikkelen aan te vullen met buitenstedelijk ontwikkelen.
De visie vanuit
Mathieu Kastelijn (directielid KAW Architecten) sluit niet aan op de visie van de NEPROM. In het onderzoek 'Ruimte Zat in de Stad' stelt KAW Architecten dat binnen het bestaande stedelijk weefsel voldoende ruimte en kansen zijn om extra woningen te realiseren. Door een combinatie van aanpassingen aan bestaande bouw, ingrepen en gebruik van restruimtes, herstructurering door middel van sloop en nieuwbouw bebouwing en aanpassingen in de wijkranden kunnen tussen de 480.000 en 700.000 extra woningen worden gebouwd. Het voordeel van extra woningen toevoegen binnen het bestaande stedelijke weefsel is dat alle faciliteiten reeds aanwezig zijn. KAW redeneert meer vanuit de gedachten: écht eerst de focus op binnenstedelijke gebieden, daarna de uiteggebieden.
Ten slotte presenteert
Ruben Donselaar (Regiomanager Synchroon) de ruimtelijke visie 'De Nieuwe Gangen'. De visie gaat ervanuit dat we naast binnenstedelijke bouwen, ook woningen toevoegen aan de stadsranden. Maar dan in gestapelde vorm en dat we de resterende ruimte gebruiken om natuur te creëren. Bijkomend voordeel is dat we op deze manier extra natuur toevoegen en dat deze natuur zo dichterbij de woning komt en bijdraagt aan de woonbeleving. In de visie wordt een duidelijke groene zone aangewezen met een schaal van 1.000 tot 2.000 hectare, waarin ook voedsel verbouwd kan worden, ruimte is voor water en biodiversiteit. Aangrenzend aan deze duidelijke groene zone wordt een hoog stedelijke dichtheid gebouwd. Hierdoor vormt de stadsrand niet langer een uitloper van de stad is, maar een duidelijk gemarkeerde rand in stedelijke dichtheid met groene kwaliteiten, waar tot wel drie of vier keer de Vinex-dichtheid behaald wordt.
De middag werd afgesloten door Luke Visser (Voorzitter NEPROM New Generation) met een aantal stellingen. Er ontstaat een levendig gesprek met de zaal. Een deel van de aanwezigen maakt zich zorgen over de haalbaarheid van het bouwen in de stad en van gestapeld bouwen in combinatie met natuurontwikkeling. Is dat mogelijk met de hoge realisatiekosten van dit moment en de stapeling van eisen? Anderen vragen zich af of we wel een keuze hebben. De natuur in Nederland moet een impuls krijgen en de ruimte is schaars. Is het dan nog verantwoord om buiten stedelijk laagbouw te bouwen? Een deel van de zaal denkt van niet. Op de stelling of woningbouwontwikkeling altijd hand in hand moet gaan met natuurontwikkeling wordt door iedereen positief gereageerd. Het debat loopt over in een gezellige borrel. We danken alle sprekers voor hun interessante verhaal en de stof tot nadenken die ze ons hebben gegeven!
