Continuïteit en discontinuïteit in gebiedsontwikkeling stonden centraal op de vijfjarige jubileum-editie van het praktijkcongres van de Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft.
‘Gebiedsontwikkeling is bij uitstek het vakgebied waar kokers worden doorbroken en met integrale blik opgaven worden aangepakt.’ Praktijkhoogleraar Friso de Zeeuw concludeert dat gebiedsontwikkeling haar bestaansrecht ook na vijf jaar economische crisis heeft bewezen. Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau en Chris Kuijpers, Directeur-generaal Milieu en Internationaal van I & M, doen een dringend beroep op gebiedsontwikkelaars om hun competenties in te zetten voor de aanpak van maatschappelijke opgaven als zorg en duurzame energie.
Robuuste competenties
De competenties van de gebiedsontwikkelaar hebben de afgelopen jaren bewezen robuust te zijn. Integraliteit, het koppelen van tegengestelde belangen en het organiseren van investeringsgeld zijn daarbij drie kernpunten. ‘De souplesse van gebiedsontwikkeling bewijst zich ook op het kleinere schaalniveau en in flexibele plannen’, aldus De Zeeuw. Op het congres sprak behalve Putters (over de verzorgingsstad) en Kuijpers (energietransitie) directeur INRetail Jan Dirk van der Zee. Hij ging in op leegstand in de winkelvoorraad en de noodzaak tot een integrale aanpak van ‘De Nieuwe Winkelstraat’. Voor elk van deze drie urgente maatschappelijke opgaven is de werkwijze van gebiedsontwikkeling bij uitstek geschikt als oplossend vermogen. Ook in een fundamenteel veranderende opgave kan gebiedsontwikkeling haar meerwaarde bewijzen.
Nieuwe benadering masterplan
Een belangrijke innovatie in gebiedsontwikkeling van de afgelopen jaren zit in een nieuwe benadering van het masterplan. Gegeven vele onzekerheden, is het masterplan geen blauwdruk meer, maar biedt het kaders en houvast in het sturen op kansen. Gebiedsontwikkeling staat voor samenhang, ook in een tijd waarin projecten worden verkleind en gefaseerd. Gebiedsontwikkeling is losser komen te staan van vastgoedontwikkeling, aldus De Zeeuw. Op gebiedsniveau komt het DNA, het verhaal van het gebied centraal te staan. De opgave is om hieromheen investeringen aan te trekken van ondernemers en bewoners. Herbestemming en tijdelijk gebruik spelen daarbij een belangrijke rol, evenals participatie aan de proceskant.
Verzorgingsstad
Kim Putters schetste de krachttoer die voor de aanstaande verschuiving van verzorgingsstaat naar verzorgingsstad nodig is. De aanpak van gebiedsontwikkeling die broertje dood heeft aan verkokerd denken, komt hierbij uitstekend van pas. Onder meer ouderenzorg komt op het bordje van gemeenten te liggen. Voor ver van de stad gelegen, krimpende dorpen wordt het lastig een toereikende verzorgingsstructuur te handhaven, ondanks de grote participatie daar. Dorpen in de buurt van de steden hebben een veel beter perspectief.
Windmolens
Chris Kuijpers benadrukte dat de wereld van energie en klimaat de aanpak van gebiedsontwikkeling hard nodig heeft. De verdriedubbeling van aantal windmolens op land gaat bijvoorbeeld een enorm ruimtebeslag leggen op het landschap en zal in veel gevallen alleen in verbinding met andere opgaven gerealiseerd kunnen worden.
Nieuwe Winkelstraat
Jan Dirk van der Zee hield een pleidooi voor combinaties van winkels, horeca, cultuur en werken. Combinatie van functies vormt, in samenspel met de digitale wereld, de belangrijkste opgave voor de Nieuwe Winkelstraat. Ook zullen er scherpe keuzes moeten worden gemaakt: het aantal m2 is de afgelopen 10 jaar met 30% gegroeid, terwijl de omzet met 13% gedaald is.
bron: gebiedsontwikkeling.nu
Op zoek naar meer inspiratie en innovatie kom dan op 15 mei naar de
Dag van de Projectontwikkeling (DVDP)
