Deze column van Jan Fokkema, directeur NEPROM, verscheen op 14-9-2017 op de Cobouw-website.
Vier dagen Rome. Echtgenote, dochter en ik. Voorjaar. Mooi geprijsd appartement. Airbnb, booking. Zoiets. 10 minuten lopen van Colosseum. Rustig buurtje, restaurantjes, vlak bij tram en bus. Ideaal.
Jonge vrouw verwelkomt ons. Nog bezig met schoonmaken. Avond voor ons vertrek komt ze weer langs. Voor het geld. Gehaast. We raakten kort aan de praat. Ze moet naar nog een adres. Nieuwe huurders opvangen. Het is haar baan, maar die vergt veel. Zelf woont ze ver buiten het centrum. Niet meer te betalen voor gewone mensen. Ik voel me schuldig. “Wat doen we elkaar aan?” Tja, dat vraagt zij zich ook af. Maar ze houdt van AirBnb. Pas nog was ze in Amsterdam. Heerlijk.
Twee weken terug. Op bezoek bij lidbedrijf in Hoorn. Het gaat goed. De lokale economie bloeit. Nieuwe Van der Valk elke avond vol. Veel internationale activiteit. Groot serverpark van Microsoft in Middenmeer. Zaadveredelaars die over de heel wereld zaken doen. Zelfs in Hoorn.
Amsterdam, Kinkerbuurt. Begin jaren tachtig. Ik woonde op nummer 17, twee hoog achter. Tegenover het drugscafé. Junks. Ruzies. Soms met mitrailleur beslecht. Buurpanden die ’s nachts in vlammen opgingen. En nu? Foodhallen als het symbool van het goede stadse leven. Bij zonnig weer uitpuilende terrasjes. Welgestelde bakfietsers, internationale gelukzoekers .
Vorig jaar. Minister Blok op reis, met Nederlandse beleggers. Naar China, Japan etc. Geld aantrekken voor onze middenhuurwoningen.
Twee jaar geleden. Sporthallen bezwijken onder duizenden Syriërs. Gisteravond. “Het tekort aan handjes is het grootste probleem in de bouw”. Werkgevers duiken, eindelijk, in de bakken met Syrische werkzoekenden.
Vanochtend. FD. Ondernemer uit Westland exporteert zeven hasj-kassen naar Canada en VS. Vier keer zo duur als reguliere kassen. Door high-techvoorzieningen. En hoge marge op de teelt. “Dit is pas het begin”.
Een wondere wereld. Ooit waren we bang het Jutland van Europa te worden. Zelfs dat zou nu niet meer helpen. Het ging nog nooit zo goed. Wij. Onze buren. Maar ook de buren daarvan, tot aan het andere eind van de wereld. We willen steeds meer en kunnen ook steeds meer. Hebben, doen, beleven. Hier, daar, overal. Natuurlijk, nu nog de happy few. Maar die few groeit. En blijft groeien. En straks, in de CO2-vrije economie, zonder schuldgevoel.
Kansen. En bedreigingen. Ongelijkheid, segregatie, uitsluiting, ongebreidelde verstedelijking, teloorgaan van onze ruimtelijke kwaliteit en identiteit. De “ruimtelijke sector” moet vol aan de bak. Met de kennis en ervaring die we hebben. Bijdragen aan een nieuwe ruimtelijke ontwikkelingspolitiek. Die kansen benut en biedt. Die verbindt. Die in de volle omvang bijdraagt aan de kwaliteit van leven.
Jan Fokkema
directeur NEPROM
