Voor de tiende keer heeft de NEPROM dit jaar het onderzoek NIEUW Commercieel Vastgoed uitgevoerd. De resultaten worden in samenwerking met PropertyNL gepubliceerd in de vorm van twee specials. Per markt verschijnen er twee artikelen: één over de cijfers, aangevuld met visie en reflectie op de betreffende markt en één over een rondetafelgesprek met vastgoedspecialisten / NEPROM-leden. De eerste special is gewijd aan de winkelmarkt en verschijnt vandaag, vrijdag 20 september. De tweede special verschijnt in oktober.

De kloof wordt snel groter

Het rondetafelgesprek op het kantoor van de Neprom is nog niet ten einde of de Bijenkorf maakt bekend vijf van de twaalf winkels te sluiten: Arnhem, Enschede, Groningen, Breda en Den Bosch. Het is mogelijk een pijnlijke illustratie van wat de tien al voorspelden: er komt in Nederland een concentratie op de succesvolste winkelgebieden met leegstand elders. Wat sterk is, wordt sterker, want aan de andere kant investeert de Bijenkorf € 200 mln om van de resterende winkels een echte beleving te maken.

Het voorbeeld van de Bijenkorf mag je echter ook niet zonder nuance bekijken. Daar speelt ook de opschaling naar een hoger marktsegment en bij het afschrijven van steden speelt veel meer dan de stad, de locatie en vooral het eigendom van het vastgoed. Zeker is wel dat ‘doorsnee-steden’ – en niet alleen de vijf afvallers van de Bijenkorf – worstelen met de vraag: wat moeten wij doen? Daarbij is steevast de reflex: zet de markt voor projectontwikkeling op slot. Of het nu de provincie Overijssel betreft, die onlangs een stop aankondigde, of de rechter die zich uitsprak over te veel ontwikkelde meters bij Amsterdam Arena: de publieke opinie ziet de ontwikkelaar als de schuldige.

Wie de tien specialisten in dit interview hier tegenover zet, ziet een kenniskloof gapen. Ontwikkelaars ontwikkelen nooit een planmatig winkelcentrum zonder vooraf retailers, overheid en beleggers achter zich te hebben. Dat betekent niet dat zij de verantwoordelijkheid afschuiven. Ze trekken openlijk lessen uit de fouten uit het verleden en allemaal willen ze het accent verleggen naar transformatie. Dat kan echter alleen wanneer de markt niet op slot gaat. Ook is er een kennisachterstand over de spelers op de markt van winkelontwikkelaars.

Uit het Europese onderzoek van PropertyEU bleek bijvoorbeeld dat de partij die de meeste retailmeters in Europa ontwikkelt niet een of ander bouwconcern is of een financiële instelling, maar Ikea. Ook in Nederland verdubbelt Ikea in Utrecht zijn metrage, maar over de consequenties voor de binnenstad en planmatige winkelcentra heeft de overheid het in dat geval niet. Daarom laten we hier tien specialisten in retailontwikkeling aan het woord over de tien topics van 2013.

Download het volledige artikel zoals vandaag verschenen in PropertyNL Magazine

Deelnemers aan het rondetafelgesprek over retail
Robèrt Dackus MIM MRICS (3W New Development)
ir. Henri van Dam (Synchroon)
ing. Jan Fokkema (Neprom)
drs. John van Haaren MRICS (Unibail Rodamco Nederland)
ir. Hans de Jong MRE (Provast)
drs. Bram Loggers MCD MRE MRICS (ASR Vastgoed Ontwikkeling)
drs. ing. Arno Ruigrok (Multi Development)
drs. Paul Tankink (Corio Vastgoed Ontwikkeling)
Paul Trip (AM Real Estate Development)
drs. René Vierkant (Syntrus Achmea Real Estate & Finance)