Hoe realiseer je collectieve binnentuinen in bouwblokken? Wat zijn de stedenbouwkundige, architectonische, technische en juridische aspecten? Waar moet je aan denken als het gaat om ecologie, de wateropgave en het beheer?  En hoe voorkom je overlast door ongenode bezoekers, zonder dat het een ‘gated community’ wordt? Kortom: hoe zorg je ervoor dat bewoners (kopers en huurders) probleemloos en met veel plezier gebruik kunnen maken van een in alle opzichten goed functionerende binnentuin?

In hoogstedelijke woonprojecten met KAN ambities komen de laatste jaren steeds vaker groene collectieve binnentuinen voor. We bedoelen hiermee de tuin op het binnenterrein op maaiveld, op de gemeenschappelijke parkeergarage of op de daken van een woonblok. Bewoners hebben een kleine achtertuin of terras. De rest van het binnengebied is collectief en groen ingericht. Regenwater wordt opgevangen voor de begroeiing, voor het onderhoud van het groen is een hovenier ingeschakeld. De renders van deze woonblokken zien er prachtig uit.

Maar je kunt je ook makkelijk de problemen voorstellen die het woongenot kunnen bederven. Lekkages, overlast van schreeuwende kinderen voor je slaapkamerraam, alsnog verpieterde tuinen, of onderlinge ruzie over de kosten voor beheer.

Collectieve tuinen zijn tot nu toe vooral gerealiseerd in CPO-projecten (collectief particulier opdrachtgeverschap). Hoe ziet de ‘commerciële’ variant eruit? Is het mogelijk om als ontwikkelaar, woningcorporatie en belegger een geslaagde sociale versie 2.0 te maken?

Doel van de themagroep
Het KAN Platform organiseert in 2023 een themagroep waarin we drie of vier keer bij elkaar komen gedurende twee tot drie uur. Wellicht bezoeken we gezamenlijk verschillende projecten met collectieve tuinen. Deze excursies vinden plaats los van de themagroep. Een tekstschrijver maakt van de geleerde lessen een factsheet met do’s en don’ts voor woningprojecten/woonblokken met collectieve tuinen. In deze factsheet staan tips, ervaringen, leerpunten en voorbeelden voor stedenbouwkundigen, architecten, landschapsarchitecten, ontwikkelaars, beheerders en bewoners.

De eerste bijeenkomst van de themagroep Collectieve Binnentuinen vindt plaats op vrijdagmiddag 12 mei van 12.00 uur tot 14.00 uur. De locatie is Voorburg. Aansluitend kun je meedoen aan de KAN-excursie naar Binck Eiland (met collectieve tuin) in Den Haag. Je moet je hier wel apart voor aanmelden, dat kan hier.

De komende maanden verzamelen we suggesties aan de hand van interessante projecten en relevante informatie, zoals bijvoorbeeld bestaande handige afspraken in huishoudelijk reglementen. Heb jij een tip voor de themagroep? Mail deze dan naar info@kanbouwen.nl onder vermelding van ‘Tip collectieve tuinen’.

Deelnemen aan de themagroep
Deze KAN themagroep staat open voor ervaringsdeskundigen die hebben meegewerkt aan dergelijke projecten: landschapsarchitecten, ontwikkelaars, hoveniers, architecten en medewerkers van gemeenten. Maximaal 10-12 deelnemers. Deelnemers hebben de intentie om aan het gehele traject van de themagroep deel te nemen. De vervolgdata worden afgestemd met de deelnemers.