Dit interview met Jan Fokkema (directeur NEPROM) verscheen op 13 mei in Vastgoedmarkt.
Een hechtere samenwerking en echte innovatie kunnen er volgens Jan Fokkema (directeur NEPROM) voor zorgen dat er sneller meer woningen en betere marges voor bouwers komen.
Fokkema reageert daarmee op de jaarlijkse bouwenquête van Cobouw, net als Vastgoedmarkt een uitgave van Vakmedianet. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat bouwers massaal klagen over de slechte marges, het aanhoudende personeelstekort en het onbegrip bij de opdrachtgevers. Die laatsten zouden er volgens de bouwers helemaal niets van begrijpen.
Hechte relatie
‘Die laatste opmerking is natuurlijk behoorlijk dodelijk’, erkent Fokkema. Wel hecht hij eraan de uitkomsten van het onderzoek op te splitsen. ‘Als je kijkt naar infra en woningbouw, heb je het over totaal verschillende opdrachtgevers. Dat ze er niets van snappen geldt in mijn beleving in ieder geval veel minder sterk bij woningbouw. Daar merk ik vooral veel liefde voor het product en aandacht voor de een hechte relatie met koper en bouwer. Maar dat zou nog wel veel beter kunnen; voor veel ontwikkelaars is bouwen bij wijze van spreken toch nog te veel een noodzakelijk kwaad’
Oplopende regeldruk
Hij stelt evenwel niet blind te zijn voor de uitdagingen die er ook in de woningbouw liggen. Ook ontwikkelaars en vastgoedbeleggers klagen daar immers over de marges en de oplopende regeldruk. ‘Je hebt altijd uitdagingen. Toen de conjunctuur slecht was zat het probleem in de sector vooral in een achterblijvende vraag. Nu zit het probleem vooral aan de aanbodkant. Het is echt een goede tijd voor ontwikkelaars, want de risico’s zijn laag en de behoefte aan nieuwe woningen neemt alleen maar toe. Dat de verwervingskosten van grond oplopen zorgt er voor dat ontwikkelaars zich meer gaan specialiseren. De oplopende bouwkosten, stapeling van gemeentelijke ambities en toenemende regulering zorgen ervoor dat met name binnenstedelijke transformatieprojecten lastiger rendabel te krijgen zijn.’
Naar bouwteams
Om de nieuwbouwproductie op een voor alle partijen rendabele manier te vergroten zijn er volgens Fokkema nog zeker verbeteringen mogelijk. Hij ziet een gestage beweging van aanbesteding naar bouwteams waarbij gewerkt wordt met vaste partners. ‘Dat juich ik toe’, aldus de Neprom-directeur. ‘Het samen zoeken naar oplossingen is in ieders voordeel. Nu is de markt nog heel erg versnipperd.’
