Ook in de vastgoedsector loopt men tegen vragen aan in verband met het Coronavirus, bijvoorbeeld in de koop-/aanneemovereenkomst met kopers van nieuwbouwwoningen. Hoe om te gaan met eventuele schades en vertragingen? Die kunnen bijvoorbeeld ontstaan als materiaal niet tijdig geleverd wordt, personeel ziek dan wel afwezig is of de overheid verdergaande maatregelen afkondigt.
De eventuele specifieke contractuele bepaling over het leerstuk 'overmacht' is leidend. Ontbreekt die, dan zijn de specifieke omstandigheden van het geval bepalend. De modelovereenkomst met de consument (conform de standaard van de Stichting GarantieWoning) bevat geen bijzondere regel over het leerstuk overmacht. Er kwamen vragen en suggesties om dit aan te passen. Wij hebben begrepen dat waarborgende instellingen de marktontwikkelingen volgen en zo nodig in overleg met de Stichting Garantiewoningen actie ondernemen. Het begrip ‘werkbare dagen’ in het contract zou wellicht ook een rol kunnen spelen bij vertragingen als gevolg van het Coronavirus. Die omstandigheid zou de dag ‘onwerkbaar’ kunnen maken.
Op het moment van het afronden van dit artikel zijn de getroffen overheidsmaatregelen nog niet van dien aard dat zij de bouwplaats concreet raken (sluiten). Daarom slaagt een beroep op overmacht of het begrip (on)werkbare dag niet per definitie. Wel is het zo dat de gevolgen overal en dus ook in de bouw gemerkt worden. Wellicht blijven veel werknemers preventief thuis op grond van het geldende RIVM-advies of om op hun kinderen te passen nu de scholen gesloten zijn. Een overzicht van de redenen per casus kan daarom helpen overmacht of ‘onwerkbare dag’ aantoonbaar te maken.
Daarnaast kan onderzocht worden of een eventueel beroep op 'onvoorziene omstandigheden' kansrijk is. Onvoorziene omstandigheden zijn omstandigheden die zijn ingetreden na het sluiten van de overeenkomst en waarin partijen niet hebben voorzien. De rechter kan dan op verzoek de gevolgen van een overeenkomst wijzigen of deze geheel of gedeeltelijk ontbinden als de onvoorziene omstandigheden zodanig zijn dat ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag worden verwacht. De rechter toetst terughoudend en zal ook heel open bekijken voor wiens risico de eventuele onvoorziene omstandigheden komen.
Ook hier geldt, dat het zaak is tijdig met elkaar het gesprek aan te gaan over de uitvoering van de overeenkomst en beperking van de negatieve gevolgen.
In dat kader kan het nu al verstandig zijn consumenten te informeren over de eventuele gevolgen van het Coronavirus voor de lopende afspraken, de voortgang van het project en jullie inspanningen om alles zo goed mogelijk te laten verlopen.
