Gezien de beperkte bevolkingsgroei en de inkomensontwikkeling is het niet vreemd dat de groei uit de winkelmarkt is. Een nadere beschouwing van de nieuwbouwcijfers op de winkelmarkt laat zien dat kwaliteit en niet kwantiteit de drijfveer is. Toenemende leegstand vindt plaats op plekken die het winkelend publiek niet meer aantrekkelijk vindt en in winkellocaties die direct zijn gerelateerd aan de woningmarkt.
Een groot deel van de ontwikkelingen op de winkelmarkt is een versterking van een bestaand gebied. Wat binnen de grenzen van steden en dorpen nieuw wordt gerealiseerd gaat veelal om herstructurering, een combinatie van sloop en nieuwbouw en een hogere dichtheid. Dat zijn complexe projecten waar veel belangen in balans worden gebracht. Belangen van winkeliers, omwonenden, het winkelend publiek, de gemeente, winkeleigenaren.
Van alle nieuwbouw op de winkelmarkt in 2010, en dat is inclusief de herontwikkeling van bestaande winkels, vond 86% plaats binnen traditionele winkelgebieden in steden en dorpen. 34% van alle nieuwe winkelmeters is gerealiseerd in binnensteden en centrumlocaties en 32% in wijkwinkelcentra, de overige meters betreffen buurtwinkelcentra en stadsdeelcentra. Aan de totale voorraad van winkelmeters in Nederland voegden projectontwikkelaars in 2010 slechts 0,9% nieuw toe. Een kwart hiervan betreft herontwikkeling van bestaande winkels. De jaren daarvoor lag het percentage nieuwbouw net boven een enkel procent.
Een goed voorbeeld van een grootschalige herstructurering is het CAN-gebied in Amsterdam-Noord. De herontwikkeling van de H&M aan de Dam in Amsterdam is een goed voorbeeld van een kleinschalige aanpak waar toch extra winkelmeters zijn toegevoegd. Daar is een winkelstripje en een kantoor omgetoverd tot een flagship store. Beide voorbeelden zijn toevoegingen van betere winkelmeters én versterkingen van de locatie.
Verband woningmarkt met woonboulevards
Door de huidige economische ontwikkeling en de daaruit voorvloeiende stagnerende woningmarkt hebben vooral meubelboulevards aan de randen van steden het moeilijk. De leegstand die op deze plekken ontstaat is voor een groot deel veroorzaakt door de stagnerende huizenmarkt en vervolgens ook de meubelbranche. Dat zijn grote winkels en zodra daar leegstand ontstaat gaat het gelijk om grote hoeveelheden winkelmeters. Op die locaties is te zien dat de nieuwbouw stevig is teruggelopen. Waar in 2009 nog 44% van de nieuwe winkelmeters, inclusief herontwikkelingen, daar werd opgeleverd was dat in 2010 nog maar 10% van alle nieuwe winkelmeters, eveneens inclusief herontwikkelingen.
Een ander gevolg van de stagnerende woningmarkt is het uitblijven van geplande woonwijken, zoals een vervolg op IJburg. Willen winkeliers in die gebieden kunnen overleven, dan hebben ze een groter verzorgingsgebied nodig met meer klanten. Als de nieuwbouwhuizen dan niet volgen door een moeilijke huizenmarkt werkt dat door bij deze winkelgebieden en is er eenvoudigweg te weinig markt voor de ondernemers.
Bron cijfers: NIEUW Commercieel Vastgoed - NEPROM
