Hugo de Jonge, de kersverse minister van VRO, zal zelfs voor dat het startsein is gegeven scherp in de wedstrijd moeten zitten. Voordat het nieuwe kabinet voor de allereerste keer bij elkaar komt moet hij al weten wat hij wil bereiken én hoe hij dat wil gaan bereiken. Stadszaken vroeg voor een artikel aan een aantal experts, waaronder Jan Fokkema en Desirée Uitzetter, wat zijn eerste prioriteit moet zijn.
Jan Fokkema, directeur NEPROM:
"De nieuwe minister van VRO zou wat ons betreft meteen aan gemeenten en provincies duidelijk moeten maken dat hij zo spoedig mogelijk voor een periode van tien jaar verstedelijkingsafspraken met hen wil maken. En dat hij dat wil doen op basis van boter bij de vis. Oftewel, keiharde bestuurlijke afspraken over door lagere overheden te leveren prestaties en de financiële bijdragen die daar vanuit het Rijk tegenover staan.
De lagere overheden dienen in regionale investeringsagenda's, opgesteld samen met maatschappelijke organisaties en marktpartijen, vast te leggen welke grote gebiedsontwikkelingen zij in de komende tien jaar willen gaan oppakken, waarbij het gaat om het bouwen van woningen met bijbehorende voorzieningen, ontsluitende infrastructuur (OV, fiets en elektrische auto), investeringen in de energietransitie, het versterken van natuur- en landschapswaarden en het treffen van klimaatadaptieve maatregelen. De Jonge dient daar namens het kabinet Rijksbijdragen tegenover te stellen met name waar het gaat om betaalbare woningen (vrijvallende gelden uit de verhuurdersheffing), infrastructuur (7,5 miljard in tien jaar conform het coalitieakkoord), energietransitie, verbetering van de landschappelijke en natuurlijke kwaliteiten en klimaatadaptie.
Het is van cruciaal belang dat de nieuwe minister van VRO bij het constituerende beraad van het nieuwe kabinet bedingt bij zijn collega's dat dergelijke investeringen met een sterk ruimtelijke component die een direct verband houden met verstedelijking – en die voor een belangrijk deel op de begroting van andere departementen staan - in coördinatie met de minister van VRO dienen plaats te vinden. Gezien het track record van Hugo de Jonge is hem dat zeker toevertrouwd.
Wij wensen hem alle succes toe in zijn nieuwe functie en zijn graag bereid ons steentje bij te dragen aan een succesvol ministerschap."
Desirée Uitzetter, voorzitter NEPROM:
"Het hoofdthema voor minister Hugo de Jonge is het realiseren van uitvoeringskracht op regionale schaal met een passende investeringsagenda, afdwingbare prestatieafspraken en het introduceren van goede instrumenten en prikkels op nationaal niveau. De huidige woningopgave is vooral een verstedelijkingsopgave, die over wonen gaat en tegelijkertijd over het toevoegen van natuur, energietransitie, water, klimaatadaptatie en mobiliteit. Het is dé kans om deze thema’s gezamenlijk en gelijktijdig op te pakken.
Het samenwerken van de minister voor VRO met onder meer de ministeries van EZK, LNV en IenW en de ministers voor Stikstof en Klimaat is dan ook noodzakelijk om krachten te bundelen en middelen vrij te maken. Betaalbaar wonen in een gezonde en ecologische omgeving gaat ons immers allemaal aan.
Deze opgave is overigens niet in elke regio hetzelfde, en zal daarom ook per regio op maat gemaakt moeten worden. Op nationaal niveau bundelt de minister van VRO de financiën en de opgaven die we als land nodig hebben en op regionaal niveau wordt er vervolgens invulling aan gegeven. Een combinatie van top-down en bottom-up, met een heldere stip op de horizon voor de komende vijf tot tien jaar. Graag nodig ik minister Hugo de Jonge uit om kennis te maken met alle facetten van gebiedsontwikkeling, waartoe zijn portefeuille zich verhoudt."
