Voor het radioprogramma Nieuws en Co van Radio NPO 1 is NEPROM directeur Jan Fokkema gevraagd om zijn visie op de huidige gang van zaken rondom de moeizame kabinetsformatie en welke gevolgen dit heeft voor de woningmarkt.
Luister hier de uitzending terug (vanaf 7 min 41 sec).
"De woningbouw, en daarmee tevens alle woningzoekenden, hebben er alle belang bij dat er zo snel mogelijk een nieuw kabinet komt dat knopen doorhakt over de woningbouw. We bouwen op dit moment zo'n 70.000 nieuwe woningen per jaar. Dat is gewoon veel te weinig, gezien de waanzinnig grote vraag naar nieuwe woningen. Door dat tekort lopen de prijzen van koop- en huurwoningen enorm op. Dat betekent niet alleen dat de woonlasten erg hoog worden, maar ook dat bepaalde huishoudens, vaak jongeren en alleenstaanden, de boot missen doordat ze de kosten voor een huur- of koopwoning niet op kunnen brengen. Dat betekent dat de ongelijkheid binnen de samenleving verder toe neemt en dat is een slechte ontwikkeling.
Betere condities om te bouwen
We moeten in de periode tot aan 2030 een totaal van 1 miljoen nieuwe woningen bouwen, willen we het woningtekort terugdringen. Gemiddeld betekent dat 100.000 nieuwe woningen per jaar. Omdat we al een aantal jaar al rond de 70.000 woningen zitten en ook dit jaar daar niet heel ver bovenkomen, moeten in de resterende jaren fors meer dan 100.000 woningen gebouwd worden. Om dat aantal te halen moeten er een aantal politieke knopen door een nieuw kabinet worden doorgehakt. Dat moet er voor zorgen dat de uitvoeringskracht wordt versterkt. Dat betekent dat er betere condities zijn om meer woningen te kunnen bouwen, zowel aan de kant van het Rijk en de gemeenten als bij de bouwers, projectontwikkelaars, beleggers en woningcorporaties.
Actieagenda Wonen
Wat het nieuwe kabinet daarvoor moet doen hebben we met 34 partijen opgeschreven in de ActieAgenda Wonen, die we in februari aan het kabinet en de Tweede Kamer hebben aangeboden en waar de meeste partijen heel positief op hebben gereageerd. De belangrijkste zaken om die uitvoeringskracht te versterken zijn daarbij:
- Een andere verdeling van de politieke verantwoordelijkheden.
Nu zijn de gemeenten nog verantwoordelijk voor de woningbouw. Die verantwoordelijkheid moet voor een deel terug naar het Rijk. Een nieuwe minister voor Wonen moet er voor zorgen dat we 100.000 woningen per jaar gaan bouwen en de Tweede Kamer moet haar of hem daarop aanspreken en op afrekenen.
- Gemeenten in staat stellen om hun rol te vervullen.
Dat betekent meer deskundige ambtenaren die de ontwikkelingen moeten begeleiden en voor de besluitvorming en vergunningen moeten zorgen. Dat kost geld, wat het nieuwe kabinet beschikbaar moet stellen.
- Het nieuwe kabinet moet geld vrij maken voor de noodzakelijke flankerende investeringen. Onder andere voor nieuwe infrastructuur, vooral openbaar vervoer maar ook wegen, naar die nieuwe woongebieden.
- En tenslotte, het nieuwe kabinet moet ook zorgen dat er meer locaties beschikbaar komen voor de woningbouw. Niet alleen op oude bedrijventerreinen, groenstroken, stationslocaties binnen de stad, maar ook locaties aan de randen van de steden. Want anders redden we het gewoon niet.
Kortom, we hebben echt heel snel een nieuw kabinet nodig om die knopen door te hakken zodat we versneld door kunnen bouwen. Anders neemt de woningnood nog verder toe en dat kunnen we ons niet veroorloven. Dat zal leiden tot veel maatschappelijke ellende."
