Eergisteren sloten de regeringspartijen en D66, CU en SGP het Woonakkoord. De NEPROM reageerde “voorzichtig positief”, omdat hiermee een eind is gekomen aan de voortdurende onzekerheid over waar we heen gaan met de woningmarkt, en hopelijk ook aan de niet aflatende stroom van negatieve berichten. Met dit akkoord kunnen we beginnen met het herstellen van vertrouwen.
Onze reactie werd vandaag in de Vastgoedmarkt ten onrechte samengevat onder het kopje “NEPROM blij met woonakkoord”. Een nadere toelichting op het persbericht dat wij gisteren publiceerden blijkt nodig.
Natuurlijk zijn wij niet “blij” met de inhoud van het akkoord en met de hele gang van zaken. Het is een aanfluiting dat de politiek zo lang over de besluitvorming doet en in dat proces zoveel bokken schiet. Een hele sector verkeert in doodsnood en nu ligt er een akkoord dat de problemen van de woningmarkt en van de bouwsector niet op korte termijn oplost. De btw-verlaging is een doekje voor het bloeden, waar de woningmarkt niets aan heeft. Sterker nog, de nieuwbouw wordt opnieuw op achterstand gezet. De verruiming in de hypotheekrenteaftrek stelt de facto waarschijnlijk weinig voor. En ook de heffing blijft als een molensteen om de nek van de corporaties en beleggers hangen. Het hele proces verdient absoluut geen schoonheidsprijs. En het is gênant dat politici zich triomfantelijk op de borst kloppen. Midden in de crisis worden draconische maatregelen getroffen, die de woningmarkt en de bouwsector verder het dal in sleuren. Dat deze crisis op de woningmarkt zo diep gaat en zo lang duurt, is voor een groot deel aan de politiek te danken. Grote aantallen bedrijven gaan op de fles, bouwvakkers komen bij duizenden op straat te staan.
Maar… dit is de politieke, economische én maatschappelijke werkelijkheid waarin we leven. Aan alle kanten is geprobeerd om hier beweging in te krijgen. Het is niet gelukt. Helaas is er alleen midden in de crisis politiek en maatschappelijk draagvlak om hervormingen op de woningmarkt door te voeren. Dat is tegelijkertijd ook het slechtst denkbare moment, zowel voor de markt als voor de consument. Ook de NEPROM heeft een aantal jaren geleden, met steun van de leden, gepleit voor het hervormen van de huur- en de koopmarkt. Inclusief een beperking van de hypotheekrenteaftrek. Waar het akkoord nu op uit is gekomen, daar hadden we toen -wat betreft de koopsector- voor getekend. Er waren, en zijn, genoeg politieke partijen die graag verder waren gegaan in het beperken van de aftrek. Maar gezien de huidige crisis is ook de nu overeengekomen beperking voor starters op de korte termijn absoluut funest. Het is positief dat door een beetje extra budget voor de startersregeling er wat ruimte wordt gecreëerd en de beperking een klein beetje wordt verzacht, maar uiteraard is dat niet voldoende om het enorm nadelige effect teniet te doen. Een zelfde verhaal geldt voor de huursector.
Nee, we zijn dus niet “blij” met de inhoud van het akkoord. Maar dit akkoord is wel beter dan het vorige. En het is beter een akkoord te hebben, dan voortdurend politieke gevechten te houden met mogelijk nog slechtere uitkomsten. Natuurlijk blijft de NEPROM zich, net als veel andere brancheorganisaties, inzetten om op onderdelen verdere verbeteringen aan te brengen. Pogingen om stimulansen beter te richten en om meer investeringsruimte te creëren. We zijn betrokken bij initiatieven om de hypotheekrente omlaag te krijgen en om de verdiencapaciteit in de huursector overeind te houden. En we spannen ons in om ook de energiebesparingsmaatregelen in de nieuwbouw in aanmerking te laten komen voor de tijdelijke btw-verlaging en een bijdrage uit het energiestimuleringsfonds. Maar waar we nu vooral behoefte aan hebben is een einde aan het politieke straatvechten, dat alleen maar tot meer gênante vertoningen en onrust leidt.
De basis voor de woningmarkt in Nederland is goed. Voor de lange termijn zijn de lijnen uitgezet en die gaan richting meer marktwerking en meer zeggenschap bij de klant. Daar hebben we ons als NEPROM altijd voor ingezet. Laten we met elkaar beginnen aan het opbouwen van die toekomst. Voor alle partijen betekent dat enorme veranderingen. Een aantal bedrijven zal dat zelfs niet overleven. Dat is triest voor de getroffenen die er hun ziel en zaligheid in hebben gestoken. Maar mag dat de reden zijn om nu vast te blijven houden aan uitsluitend negatieve kritiek? Dat is te gemakkelijk. Er ligt een enorme maatschappelijke behoefte aan goed wonen. Mensen hebben daar geld voor over, ook als dat niet of minder financieel ondersteund wordt door de overheid. Aan ons de opdracht om daar invulling aan te geven. Hoe moeilijk ook, midden in deze crisis. Met zoveel tegenwind. Maar het is niet anders. “Blij?” Nee. Voorzichtig positief? Ja!
