Op 26 september organiseren Bouwend Nederland en VNConstructeurs in samenwerking met de NEPROM de 1e Dag van de Constructieve Veiligheid. Met de NEPROM-Gedragscode Constructieve Veiligheid is een nieuwe stap gezet op weg naar een beter ingericht bouwproces en daarmee veiligere gebouwen. Op welke manier kan de constructeur daarbij van dienst zijn? In aanloop naar de Dag van de Constructieve Veiligheid ging NEPROM in gesprek met dagvoorzitter Johan Galjaard, constructief ontwerper en directeur bij ABT.
Constructeur optimaliseert plan
Constructief ontwerper Johan Galjaard zit al 25 jaar in het vak. Nog steeds beginnen zijn ogen te sprankelen als hij over zijn vak praat. Het is een kick, zegt hij, om iets dat met een paar schetsen op papier begint, uit te werken tot een compleet ontwerp en dat vervolgens te begeleiden in de uitvoering. Hij is een ‘echte techneut’, maar let op: een technisch ontwerper. Want zijn vak gaat niet over het uittekenen van kolommetjes. Johan Galjaard: ‘Het is mijn verantwoordelijkheid om de ideeën van een architect te vertalen in een gebouw dat bouwbaar is, zowel constructief als financieel. Ik breng structuur in de ideeën van de architect en ben van het begin af aan betrokken bij het ontwerpproces. In de integraliteit liggen altijd de beste oplossingen.’
Voorkomen loze meters
Door als constructief ontwerper van het begin af aan betrokken te zijn kan Galjaard toegevoegde waarde leveren in de optimalisatie van een project. Neem de casus van de Rabobank. Uit zijn analyse van het plan kwam dat het niet slim was om de parkeergarage ónder de toren neer te zetten, zoals het oorspronkelijke idee was. Een inefficiënte oplossing vanwege de kolommen van de hoogbouw, die tot loze en onhandige, maar dure vierkante meters zouden leiden. De parkeergarage kon worden geoptimaliseerd door haar náást het gebouw te leggen en dieper te bouwen. Zo kon er bovendien ook nog eens sneller worden gebouwd aan de toren.
Incasseringsvermogen
Voor een projectontwikkelaar kan de constructeur met andere woorden op veel manieren van waarde zijn. De constructeur optimaliseert een plan waarbij de constructieve veiligheid uiteraard altijd het uitgangspunt is. Galjaard: ‘Wij maken een robuust ontwerp, dat constructieve veiligheid biedt en incasseringsvermogen heeft. In de uitwerking van het ontwerp kunnen wij vervolgens zorgen voor een zorgvuldige detaillering én voor het cruciale overzicht. Vaak wordt een project opgeknipt in delen, waarbij het overzicht kwijt raakt. Ook in het bouwproces houdt de constructeur het overzicht. Idealiter kijken wij ook in de uitvoering mee: klopt de bouwvolgorde, past de werkwijze van de aannemer bij de constructie?’
Eisen aan de opdrachtgever
De constructeur heeft een projectontwikkelaar daarmee het nodige te bieden maar vraagt omgekeerd ook wat van zijn opdrachtgever. ‘De opdrachtgever moet zich er van bewust zijn dat hij degene is die verantwoordelijk is voor het bouwproces. Ga daar zorgvuldig mee om, zoals in de keuze van de constructeur en het benoemen van de taken. Geef mensen de ruimte om hun werk goed te doen.’ Galjaard sluit zich volledig aan bij de richtlijnen zoals die zijn neergelegd in de NEPROM-Gedragscode Constructieve Veiligheid. ‘Wat ik heel goed vind is dat er in staat beschreven wat er in welke fase moet gebeuren. Als je dan op de markt komt heb je een goed beeld van wat je eigenlijk nodig hebt. Wat ga je nu precies inkopen? Het puur vergelijken op prijs vind ik zeer riskant. Als opdrachtgever heb je iemand nodig die met je meekijkt of er goed wordt gebouwd vanuit veiligheidsoogpunt. Iemand waarvan je weet dat hij meedenkt en optimaliseert.’
Selectie
Vanuit de door hem mede opgerichte branchevereniging Vereniging van Nederlandse Constructeurs is Galjaard een selectiedocument voor opdrachtgevers aan het ontwikkelen. Daarin staan selectiecriteria beschreven, met als doel dat er meer op kwaliteit dan op prijs kan worden geselecteerd. Een tip voor opdrachtgevers: ‘Vraag constructeurs om concrete voorbeelden op welke manier ze hebben bespaard in een project. Vraag naar de creativiteit die zij in een proces kunnen inbrengen. Reken maar uit. De adviseurskosten zijn maar een paar procent van de totale bouwkosten. Maar als je in staat bent om door dat advies 10 tot 15 procent van de bouwkosten te besparen, dan is dat een goed advies geweest.’
Inschatten
Galjaard wil graag meedenken met het verder vertalen van de NEPROM-Gedragscode in de praktijk, bijvoorbeeld met het selectiedocument. Als branche zijn de constructeurs ook bezig met het oprichten van een constructeursregister. Hiermee kan een projectontwikkelaar beter inschatten of een constructeur geschikt is voor zijn vraag. Johan Galjaard: ‘Ik hoop dat projectontwikkelaars dit register ook gaan erkennen. Het is een instrument om projectontwikkelaars te helpen bij de selectie van een constructeur met voldoende niveau.’
Meer informatie vindt u op de website van VNconstructeurs, de beroepsvereniging van constructeurs
Praat over dit thema verder met ons mee en kom op 26 september naar de 1e Dag van de Constructieve Veiligheid in Utrecht. Met dit congres willen initiatiefnemers Bouwend Nederland en VNconstructeurs een open dialoog voeren met alle ketenpartners in de bouwkolom over welke stappen noodzakelijk zijn voor de verdere verbetering van de constructieve veiligheid.
