Skip Navigation LinksNieuws

Nieuws
13 juni 2017
Verslag samenwerkingstafel kwaliteitsborging
Het doel van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is tweeledig. De kwaliteit moet omhoog en er wordt meer aan de markt overgelaten. Hoe krijgen we dit nieuwe stelsel voor Kwaliteitsborging werkend?

Het doel van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is tweeledig. De kwaliteit moet omhoog en er wordt meer aan de markt overgelaten. Hoe krijgen we dit nieuwe stelsel voor Kwaliteitsborging werkend?

Door Nicolette Zandvliet

Het nieuwe stelsel is een kans voor de markt om haar processen op orde te krijgen, de inzichtelijkheid en werkbaarheid van het nieuwe stelsel zouden voorop moeten staan, en de smaken van gemeenten verschillen.

Aan de samenwerkingstafel ging het over de nieuwe rolverdeling tussen markt en overheid, de vereiste risicobeoordeling (bij de vergunningaanvraag) en hoe publieke en private partijen elkaar kunnen aanvullen onder het nieuwe stelsel. Al snel bleek dat de voorgenomen wetswijziging leeft onder de betrokkenen. En het vergt nogal wat van ze.

Rol overheid
Gemeenten ervaren het overdenken van en pionieren met hun nieuwe rol als een zoektocht. Ben ik er als gemeente nog wel van op de hoogte? Waar handhaaft bouw- en woningtoezicht op? De een houdt een aantal zaken aan zich. Sommige instanties zitten er anders in en besluiten zich zo veel mogelijk terug te trekken. Of ze zien partijen als complementair aan elkaar.

Een deel van de overheidsrol blijft. Op het gebied van planologie, welstand en omgevingsveiligheid bijvoorbeeld. De toets aan het bouwbesluit en de toezichthoudende rol op de bouwplaats vervallen. Dat vergt vertrouwen in de bouw. Gemeenten staan open voor een gepaste/proportionele of praktische invulling van hun nieuwe rol.

Als op grond van de Invoeringswet (Omgevingswet) straks misschien ook de (nu verplichte) planologische toets door gemeenten wordt losgelaten, zal ook dat deel aan de markt worden overgelaten. Die ontwikkeling vergt wellicht een nieuwe heroriëntatie van ieders positie. Dat voorstel bevindt zich overigens nog in de fase van de ambtelijke voorbereiding. De reacties ingediend tijdens de (inmiddels gesloten) consultatieronde worden momenteel verwerkt.

Rol marktpartijen
Marktpartijen steken veel tijd, geld en energie in de voorbereidingen op het nieuwe stelsel. Ze worstelen met de diepgang waarmee je (intern!) processen vastlegt en kwaliteit aantoonbaar maakt. Hoe ver ga je? Wat is overzichtelijk en werkbaar? Men verwacht wel dat er een kwaliteitsslag gemaakt kan worden, door digitalisering en professionalisering.

Marktpartijen zitten met vragen over casco-bouw. Hoe zorg je dat kwaliteitsborgers (contractueel) de verantwoordelijkheid voor de verklaring delen? Bij een casco-oplevering voldoet het pand immers niet aan het bouwbesluit en moet de koper het zelf afmaken. Hoe regel je dat? Of ben je bereid het werk door/met dezelfde kwaliteitsborger af te (laten) maken?

Andere manier van met elkaar omgaan
Het nieuwe stelsel vergt een andere manier van werken en met elkaar omgaan. Los laten, verbeterde systemen, andere werkprocessen, aantoonbaarheid en vertrouwen zijn de kernwoorden. Dat betekent een cultuuromslag in alle betrokken organisaties.

De gemeente zal mogelijk een meer adviserende dan toetsende rol innemen. Het wordt dan meer een kwestie van samenwerken om het juiste gebouw op de juiste plek te realiseren. Je bekijkt dan samen waar de uitdagingen en risico’s zitten. De vraag is hoe zich dat verhoudt tot de handhavende rol van de overheid. Of komen we daar niet meer aan toe, als alles vooraf besproken is en er wordt gebouwd zoals afgesproken is?

Risicobeoordeling = vooroverleg ≠ dubbel werk

Wat wil een gemeente weten in het kader van de volgens de wet vereiste risicobeoordeling? Duidelijk wordt dat een mogelijke insteek van een gemeente zou kunnen zijn, dat dit beoordeeld wordt aan de hand van de invloed die het gebouw op de omgeving heeft. Dus niet op het niveau van de stopcontacten en keukenkastjes. Denk aan onderwerpen als: veiligheid, gelijkwaardige oplossingen en complexe projecten. Het toezicht verschuift naar private partijen, maar de handhavende taken en bevoegdheden blijven bij de gemeente.

De risicobeoordeling is een onderwerp dat in het kader van een vooroverleg aan bod zou kunnen komen. Een risicobeoordeling betekent dat de gemeente de beschikking moet hebben over:

a. voldoende informatie; 
b. voldoende capaciteit/mensen om de mogelijke risico’s te beoordelen.

Ook ten aanzien van dit onderwerp bleek, dat in de praktijk een diversiteit aan werkwijzen gesignaleerd wordt bij gemeenten.  

Belangrijke aandachtspunten zouden kunnen zijn:

1. waar je bouwt (fundering, omgeving);
2. hoe je bouwt (innovatief of traditioneel);
3. gezondheid, duurzaamheid, brandveiligheid en ventilatie;
4. specifieke risico’s die kunnen spelen (geluid bijv.).

In het kader van de informatieverstrekking kwam ook het overdrachtsdossier (gemeente) kort aan bod. Het is de bedoeling dat het in ieder geval geschikt is om een (eventuele) nieuwe eigenaar de juiste gegevens te kunnen verstrekken, over de uitgevoerde activiteiten. In de visie van veel gemeenten zal daar een EPC berekening en een bewijs bij horen. Aangetoond moet worden dat de norm gehaald is. De vraag is hoe dit zich juridisch verhoudt tot (concept) art. 1:52 lid 3 AMvB (kwaliteitsborging), over het dossier (gemeente).  Het ontwerp ligt bij de Staten-Generaal, ter behandeling.

Vooral omdat het dossier (voor de gemeente) als basis wordt gezien voor het overdrachtsdossier aan de consument, zijn zowel het bouwbesluit/besluit bouwwerken leefomgeving als de contractuele afspraken belangrijk om te beoordelen. Het consumentendossier ziet ook op contractuele afspraken.

Het vervolg 
Leges, digitalisering en de koppeling van systemen, uniformiteit bij gemeenten en de praktische uitwerking van het nieuwe stelsel blijken de belangrijkste aandachtspunten te zijn voor het vervolg. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het opleverdossier (gemeente). Ook een kortere behandeltermijn van vergunningaanvragen zou een aandachtspunt moeten zijn, bij het tackelen van de nieuwe werkelijkheid. Wordt vervolgd!

https://intern.neprom.nl/Nieuwsafbeeldingen/overig/approved.jpg

Tags