Voor de tiende keer heeft de NEPROM dit jaar het onderzoek NIEUW Commercieel Vastgoed uitgevoerd. De resultaten worden in samenwerking met PropertyNL gepubliceerd in de vorm van twee specials. Per markt verschijnen er twee artikelen: één over de cijfers, aangevuld met visie en reflectie op de betreffende markt en één over een rondetafelgesprek met vastgoedspecialisten / NEPROM-leden. De eerste special was gewijd aan de winkelmarkt. Deze special over de kantorenmarkt verscheen in oktober.
Omslag in de kantorenmarkt
Voor kantoorontwikkelaars lijkt er de komende jaren weinig geld te verdienen aan nieuwbouw in Nederland, maar met herontwikkeling en transformatie is in de markt steeds meer dynamiek te bespeuren.
De markt moet inspelen op de groeiende kloof tussen toplocaties en perifere gebieden. Kantoren op B- en C-locaties trekken opportunistische investeerders, zoals de omvorming van Uni-Invest tot Merin en de overname van verschillende kantorenportefeuilles bewijzen.
De ontwikkelaars verschillen van mening over de vraag in hoeverre en op welke schaal nieuwbouw mogelijk moet blijven. Dicteert de eindgebruiker en faciliteren ontwikkelaars en overheden of moet er gestuurd worden? Deze en andere lastige vraagstukken werden door zes ontwikkelaars bij de kop gepakt onder leiding van Neprom-directeur Jan Fokkema.
Fokkema: ‘Het aandeel herontwikkeling en renovatie in opgeleverde projecten stijgt met sprongen. Er wordt steeds meer kantoorruimte aan de markt ontrokken door sloop of transformatie naar een andere functie, zoals hotel, studentenwoningen, zorgcentra of kinderdagverblijven. Waarschijnlijk zal in 2013 meer kantoorruimte ontrokken worden dan nieuwe toegevoegd. Dit betekent dus dat er echt een omslag plaatsvindt in de markt.’
Download het volledige artikel uit PropertyNL Magazine
Deelnemers aan het rondetafelgesprek over de kantorenmarkt
Pim Bosch (Heijmans)
Jan Fokkema (NEPROM)
Jos Melchers (MAB Development)
Wouter Orth (Hurks Vastgoedontwikkeling)
Arno van der Voort (Provast)
Jan Waller (NS Stations)
Coert Zachariasse (Delta Development)